Muzeum w Praszce
ma zaszczyt zaprosić na otwarcie wystawy pt.
"Nad Ukajali. Kultury Indian Montanii"
ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi,
które odbędzie się dnia 26 października 2011 roku (środa)
o godzinie 13.00.
Mianem Montanii określa się krainę geograficzną obejmującą nizinną, położoną na wschód do Andów część Peru. Montania leży w obrębie dorzecza Amazonki i jak cały basen tej rzeki porośnięta jest tropikalną, trudno dostępną puszczą. Osady zamieszkujących te tereny Indian znajdowały się z reguły w pobliżu rzek. Ukajali i jej dopływy dostarczały pożywienia i były naturalnymi szlakami komunikacyjnymi. Stosunkowo częste kontakty między zamieszkującymi puszczę ludami (związane z koniecznością porzucania wyjałowionych poletek, łatwością podróżowania w dół rzek i tworzeniem przez Białych osad misyjnych) zadecydowały o dużej jedności kulturowej Indian puszczy peruwiańskiej. Plemiona: Shipibo, Conibo, Setebo, Campa, Piro, Cashibo, Yagua i inne ludy z tego rejonu żyły z rybołówstwa, myślistwa i kopieniaczego rolnictwa. W czasie połowów Indianie wykorzystywali łuk i strzały oraz oszczepy; wędkę uważano za narzędzie niegodne prawdziwego łowcy. Do polowań w puszczy służyły Indianom dmuchawki a póżniej nabywane od Białych strzelby. Na niewielkich poletkach kobiety uprawiały: słodki maniok, banany, bataty i yam. Najlepiej rozwiniętymi w tym rejonie rzemiosłami były garncarstwo i tkactwo. Indianie znali także plecionkarstwo oraz odróbkę drewna i metali.
Pomimo różnic co do niektórych narzędzi, akcesoriów obrzędowych czy upraw, kultury ludów Montanii wykazywały znaczące podobieństwa do kultur Indian z całego dorzecza.
Dziś Montania funkcjonuje w ramach państwa peruwiańskiego. Peru ma w swoich granicach trzy różne obszary historyczno – kulturowe. Są to: wąski pas wybrzeża, gdzie wpływy kultury europejskich kolonizatorów sięgają najgłębiej, szeroka strefa andyjska, gdzie indiańscy chłopi w znacznym stopniu zachowali swoje tradycje kulturowe i strefa leśna, która ze względu na warunki klimatyczne od końca XIX jest obszarem nowego osadnictwa, które prowadziło do stopniowego zaniku enklaw indiańskich i akulturacji Indian.
Wystawa Nad Ukajali – Kultury Indian Montanii prezentuje jedną z wartościowszych kolekcji egzotycznych Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Zabytki wchodzące w jej skład łódzkie muzeum pozyskało w latach 30 – tych XX w. od uczestników wyprawy do Peru. Uzupełnienie wystawy stanowią zdjęcia Anny Kowalskiej – Lewickiej wykonane w 1948 roku, w czasie jej badań nad plemieniem Shipibo. Eksponaty z innych części Peru pozwalają na prezentacje kultury Montanii na szerszym tle.
